Veel teksten zijn overtuigender dan je op het eerste gezicht zou denken. In het geval van een advertentie of een krantencolumn ligt het voor de hand dat deze erop gericht zijn de lezer van een bepaald standpunt te overtuigen. Maar ook een nieuwsbericht wil ons ervan overtuigen dat het gepresenteerde verhaal waar is, een literaire tekst wil ons overtuigen dat de personages en plaatsen echt zijn en dat ze onze eigen ervaringen weerspiegelen. Zelfs academische onderzoeksrapporten zijn overtuigend in die zin dat de schrijvers proberen ons ervan te overtuigen dat de conclusies van het rapport betrouwbaar zijn.
Laten we eens kijken naar de rol die kritisch lezen speelt in de academische wereld. Het feit dat iets in een officieel rapport of (academische of peer-reviewed) publicatie staat maak de informatie niet per se juist. Iets anders om in gedachten te houden is dat de kwaliteit van (academisch) onderzoek varieert. Daarom is het zo belangrijk om kritiek te kunnen leveren. Nu zoveel informatie gemakkelijk online kan worden gedeeld zonder enige screening of beoordeling, is het nog belangrijker geworden om vraagtekens te plaatsen bij de inhoud die we consumeren.
Academische cursussen vragen meer van je dan alleen maar begrijpend lezen. Je moet ook in staat zijn om te reageren op informatie, en informatie uit (verplichte) literatuur integreren in je eigen denken en werken. Zonder deze vaardigheden kan academisch lezen onverwacht moeilijk en veeleisend zijn, omdat je je ongeïnformeerd voelt en onvoldoende bent voorbereid op de eisen en verwachtingen van docenten. Je zult meer moeten zijn dan een 'oppervlakkige lezer' en met de vaardigheden en strategieën die in de volgende alinea’s aan bod komen, ben je al een heel eind op weg!