Alle teksten zijn multimodaal. Dat betekent dat elke communicatieve handeling (gesproken en geschreven) via meer dan één communicatiekanaal (modus) verloopt. Voor gesproken taal kun je bijvoorbeeld gebaren en je stemgeluid gebruiken, terwijl bij geschreven taal altijd andere visuele elementen zoals kopjes, typografie en marges een rol spelen.
Deze visuele elementen, zoals lay-out en typografie, hebben een groot effect op de manier waarop lezers de tekst waarnemen. Stel je eens voor dat je een (online) krant leest zonder koppen of alinea's. Een krant zonder koppen of alinea's past doorgaans niet in het verwachtingspatroon dat je hebt over een opmaak van een krant. In een krant verwacht je over het algemeen bijvoorbeeld ook dat de opmaak per pagina verschilt. Als een onderwerp nader moet worden toegelicht, vind je vaak aan de zijkant van de pagina een sectie met extra informatie over het onderwerp.
Je hebt in taak 2 verschillende soorten genres gezien (een Facebook-statusupdate, poëzie, online reclame, een filmrecensie en een academische paper). Deze documenten zien er verschillend uit qua opmaak omdat ze verschillende doelen hebben. In dit hoofdstuk ga je kijken naar de opmaak van verschillende bronnen die je tijdens je studie zult tegenkomen. Zoals eerder gezegd, zal je kennis over verschillende genres (en in dit geval: de lay-out) je helpen je verwerkingstijd bij het lezen te verminderen.
In dit deel van de module zullen we ons richten op een academisch artikel (onderzoeksartikel), een online krant (The Guardian) en een online e-book met academisch onderzoek.
Het academische artikel (onderzoeksartikel) dat in deze module wordt behandeld, is een artikel uit een academisch tijdschrift (een Journal).
Het eerste wat je misschien opvalt is dat het artikel in twee kolommen is geschreven. Zoals je kunt zien, is de titel vetgedrukt. Daaronder zie je vaak de auteurs van het artikel vermeld en voor welke universiteit/organisatie zij schrijven. In dit geval zijn de auteurs werkzaam voor de Universiteit van Wenen. Helemaal bovenaan zie je uit welk tijdschrift (journal) de tekst komt en wat het doi-nummer is (een doi is een digital object identifier, een beetje zoals een ISBN-nummer voor digitale publicaties). Makkelijk te gebruiken als je naar de tekst moet verwijzen!
Het artikel begint dan met een samenvatting (vetgedrukt) van het artikel. Het is raadzaam eerst deze samenvatting te lezen, zodat je daarna kunt beslissen of je de rest van het artikel wilt lezen voor de details.
Dan begint de inleiding en de kern van de tekst. De kern bestaat ook uit allerlei vetgedrukte kopjes. Enkele voorbeelden:
Iets anders dat opvalt is het type figuren. In academische artikelen zie je vaak tabellen of figuren die het onderwerp uitleggen of de resultaten van de uitgevoerde studies tonen.
In het geval van een onderzoeksartikel zul je soms meerdere studies in één paper zien staan. Om het overzicht te bewaren, worden de verschillende studies vaak vermeld met titels als 'studie 1 /studie 2 (study 1/2)'. Dit is erg handig, want zo kun je snel zoeken tussen de verschillende studies binnen één paper.
Elke studie in dit specifieke document is onderverdeeld in de volgende secties: Method, Stimulus, Pre-test of Stimulus Material, Participants, Measures, Randomization Check en Data Analysis.
Aan het eind van de paper zie je een lijst met gebruikte referenties. Je kunt deze referenties raadplegen als je meer informatie wilt over een bepaald onderwerp of als je de informatie uit de tekst wilt gebruiken voor je eigen tekst.
De lay-out van een online krant verschilt in sommige opzichten van die van een academisch artikel. Kijk eens naar het volgende artikel van Jones en Avalar (2021). Het eerste wat opvalt is een titel met daaronder een ondertitel die de kern van het artikel weergeeft.
Je ziet geen twee kolommen zoals in een academisch artikel, maar je ziet verschillende kortere alinea's, elk met een eigen deelonderwerp. In een academische tekst zie je verwijzingen naar andere artikelen in de tekst (bijvoorbeeld De Vries, 2021), maar in een online krantenartikel zie je vaak links (in dit geval in rood) naar eerdere artikelen over het onderwerp.
Natuurlijk valt ook het type illustraties op. In een academisch artikel is het minder waarschijnlijk (afhankelijk van het onderwerp) dat je een foto ziet, maar eerder een tabel of grafiek met gegevens. In een krantenartikel kom je vaak foto's tegen die het onderwerp illustreren.
De volgende afbeeldingen komen uit een e-book van Biaski, Brunton en Bunz (2019). In tegenstelling tot een wetenschappelijk artikel begint een e-book, met (wetenschappelijke) informatie over het onderwerp dat je interessant vindt, altijd met een titelpagina met de titel van het boek en de auteurs (net als een gedrukt boek).
Vervolgens wordt ook de uitgever vermeld en zie je meer gedetailleerde informatie over de uitgave van het boek, zoals het publicatiejaar, het ISBN-nummer en het doi-nummer. Deze informatie is handig als je naar het boek wilt verwijzen.
Dan volgt de inhoudsopgave van het boek. Je ziet dat de hoofdstukken in dit boek elk geschreven zijn door een andere auteur. Het boek is eigenlijk een soort verzameling van artikelen die over het onderwerp zijn geschreven.
Elk hoofdstuk begint dan met een titel en de naam van de auteur van dat hoofdstuk en de verschillende tussenkopjes.
Aan het eind van elk hoofdstuk vind je vaak de referenties die de auteur in zijn hoofdstuk van het boek heeft gebruikt.
Vul de zinnen hieronder aan met zinnen uit het kader. De zinnen vatten het belang samen van opmaak in academisch schrijven en het belang ervan voor de lezer:
veel lezen / inconsistenties / duidelijk en consistent / verkeerd interpreteren / richtlijnen voor opmaak
