Skip to Main Content

Literatuur zoeken voor je PWS: 1. Wat zoek ik?

Online training Informatievaardigheden voor het Econasium

Relevantie en betrouwbaarheid

students looking for booksVoordat je begint met zoeken naar literatuur is het belangrijk goed na te denken over wat je precies wilt weten. Dat bepaal je aan de hand van je probleemstelling.

Natuurlijk is het essentieel dat de literatuur die je vindt bruikbaar is voor de onderbouwing van je PWS. Een veelgebruikt woord voor bruikbaarheid is relevantie. Je zult dit begrip tegenkomen als je gaat zoeken in de informatiebronnen van de bibliotheek van Tilburg University.  

Op internet is vast ook volop relevante informatie over je onderwerp te vinden. Maar daarvan weet je niet of die ook betrouwbaar is. En de betrouwbaarheid van de gevonden informatie is net zo belangrijk als de relevantie ervan. Daarom is het verstandig alleen te zoeken in goede informatiebronnen, zoals die van de universiteitsbibliotheek. 

Hoe ga je te werk om relevante informatie te vinden? Om te beginnen moet je zorgen dat je goede 'zoektermen' hebt.  

Wat zijn zoektermen?

Zoektermen zijn de woorden die je intypt als je in een zoekmachine als Google zoekt. Je zoektermen  bepalen voor een groot deel de relevantie van je zoekresultaten. Geschikte zoektermen zijn dan ook erg belangrijk. 

Wat is een samengestelde zoekterm?

Zoektermen bestaan vaak uit één woord, maar er zijn ook 'samengestelde zoektermen'. Deze bestaan uit meerdere woorden. Denk bijvoorbeeld aan: 

  • tweede wereldoorlog
  • sociale media 

Waarom is het slim om samengestelde zoektermen tussen aanhalingstekens te zetten?

Zoeken met een samengestelde zoekterm levert de beste resultaten op als je de term tussen dubbele aanhalingstekens zet ("tweede wereldoorlog", "sociale media").

De samengestelde term wordt dan door de zoekmachine als één woord gezien. Laat je de aanhalingstekens weg, dan hakt de zoekmachine de term in stukjes en wordt op de losse woorden gezocht. 

Maar... hoe kom je nou aan goede zoektermen? Hieronder wordt in drie stappen uitgelegd hoe je te werk moet gaan. 

Stap 1. Benoem de kernbegrippen in je probleemstelling

Een belangrijke eerste stap is het benoemen van de kernbegrippen (de belangrijkste begrippen) uit je probleemstelling. 

Neem bijvoorbeeld de volgende probleemstelling:

Welke verschillen bestaan er tussen de leiderschapsstijlen van mannen en vrouwen? 

Deze probleemstelling bevat twee kernbegrippen:

  • leiderschapsstijlen  
  • geslacht

Stap 2. Bedenk bij ieder kernbegrip synoniemen en verwante woorden

Je eerste zoektermen heb je al: de kernbegrippen uit je probleemstelling. 

Bij ieder kernbegrip verzamel je vervolgens woorden die dezelfde betekenis hebben (synoniemen) of woorden die ermee verwant zijn (geen synoniemen maar woorden die er wel dichtbij komen). 

  • Een synoniem voor 'leiderschapsstijlen' is bijvoorbeeld 'managementstijlen'.
  • Woorden die verwant zijn aan 'leiderschapsstijlen' zijn: 'managementkwaliteiten' en 'leiderschap'. 

Hoe meer - goed gekozen - zoektermen je gebruikt bij het zoeken, hoe meer relevante literatuur je vindt.

Stap 3. Maak een overzicht van de gevonden zoektermen

Het is handig om per kernbegrip je zoektermen in een overzicht te zetten. Als je tijdens het zoeken een nieuwe geschikte term tegenkomt, voeg je die toe aan je schema. 

Kernbegrippen uit de probleemstelling Synoniemen en verwante termen
Kernbegrip 1 = leiderschapsstijlen leiderschapsstijl / leiderschapsstijlen
leiderschap
leiders ​
"leiding geven" [samengestelde term]
managementstijl / managementstijlen
managementkwaliteiten
management
managers
Kernbegrip 2 = geslacht geslacht
sekse
sekseverschillen 
gender
genderverschillen
mannen / vrouwen
mannelijke / vrouwelijke

Tips bij het bedenken van zoektermen

  • Denk ook aan spellingsvarianten van een woord, bv. behavior/behaviour, labor/labour, organisation/organization. 
  • Corrigeer je zoektermen een paar keer naar aanleiding van wat je ziet in de zoekresultaten.