Creatief denken: Slot

Training creatief denken: Brainnovation
TED Talk Ken Robinson: Ken Robinson: Do schools kill creativity?
Presentatie over creativiteit door NPO Kennis: Hoe werkt creativiteit?

Op internet en in de bibliotheek vind je veel boeken, video’s, podcasts en cursussen over meditatie en mindfulness. Ontdek wat jou aanspreekt en ga ermee aan de slag.

Op internet en in de bibliotheek vind je veel boeken, video’s, podcasts en cursussen over meditatie en mindfulness. Ontdek wat jou aanspreekt en ga ermee aan de slag.

Door alleen te zijn kun je rust ervaren. Je bent alleen als je in een omgeving bent waar je je niet laat storen wie of wat er om je heen is. Je kunt op een plek alleen zijn (zitten, staan of liggen), maar ook in beweging zijn (bijvoorbeeld wandelen of fietsen).
Wil je voor het eerst alleen zijn en rust ervaren? Zoek dan een rustige plek op waar je bijna zeker weet dat je niet afgeleid wordt door de omgeving. Ga zitten in een fijne stoel en zorg dat je lekker zit. Zet deze eerste keer een timer op 10 minuten. Observeer wat je denkt en voelt.
Na 10 minuten denk je na over hoe het was om alleen te zijn? Hoe voel je je nu? Wat vind je van alleen zijn? Maak je notities op dit werkblad.
Je kunt deze oefening nu vaker doen, eventueel langer, op een andere plek, in beweging of in een andere houding.

Meditatie is een manier om lichaam en geest pauze te geven. Je observeert en accepteert je gedachten. Wat je denkt, observeer je bewust en laat je ook weer gaan zonder er een oordeel over te hebben.
Mediteren kan altijd en overal: zittend of fietsend, met ogen open of ogen dicht. Kies een houding en een plek waar je op je gemak bent en waar je lichaam ontspannen voelt.
Je kunt mediteren met en zonder begeleiding. Hier vind je twee begeleide meditaties van verschillende lengtes. De meditatie Ademruimte is een bekende mindfulness meditatie waarmee je je gedachten, je gevoelens en je lichaam observeert. De meditatie Rust is een ontspanningsmeditatie waarmee je rust kunt vinden in jezelf.
Oefen met deze twee meditaties:
- 3 minuten meditatie Ademruimte
- 6 minuten meditatie Rust
Hoe was jouw ervaring met deze meditatie(s)? Hoe voel je je nu? Wat vind je van mediteren? Maak je notities op dit werkblad.
Je kunt nu vaker mediteren, met of zonder begeleiding. Andere begeleide meditaties kun je vinden op internet.

Je hebt in dit onderdeel gezien dat je creativiteit kunt leren en ontwikkelen door te oefenen en door technieken toe te passen. We noemen hier nog een aantal oefeningen die je alleen of met anderen kunt doen. De technieken kun je toepassen op situaties in je studie of in het dagelijks leven.
- Kies je altijd dezelfde zitplaats in de trein, in de les of thuis? Ga eens op een andere plaats zitten.
- Neem je ’s ochtends eerst een douche en poets je daarna je tanden? Doe je ochtendritueel een keer in een andere volgorde.
- Schrijf het eerstvolgende boodschappenlijstje of verjaardagskaartje met de hand waar je normaal niet mee schrijft.

Pak een leeg A4 papier, een potlood en een stift. Zoek vier voorwerpen. Denk aan een bril, een pen, een telefoon, een borstel, een vork, enz. Leg de vier voorwerpen op het papier. Teken de omtrek van de voorwerpen en zorg ervoor dat de figuren elkaar deels overlappen, bijvoorbeeld vork half over zonnebril en half over flesje. Daarna trek je de buitenste rand – de ‘vereniging’ van de figuren – duidelijk over met stift. Je ziet nu een silhouet. Teken een voertuig, machine, dier of wezen met dit silhouet.

Kijk naar deze foto's:
1. Kies een foto.
2. Bedenk een verhaal bij deze foto (wat zie je? wie zijn er? wat is er aan de hand? wat is er gebeurd? wat gebeurt er hierna?).
3. Schrijf dit verhaal op. De volgorde mag je zelf bepalen. Verander eventueel de personages en gebeurtenissen.
4. Laat een klasgenoot of een familielid een ander verhaal bij dezelfde foto bedenken en opschrijven. Vergelijk deze verhalen met elkaar.
5. Schrijf nu een nieuw verhaal bij dezelfde foto waarin de verhalen van jou en je klasgenoot of familielid samenkomen. Schrijf samen een nieuw verhaal.
6. Wissel de rollen om. Nu bedenkt jouw klasgenoot of familielid een foto en bedenk jij hier een verhaal bij.

Je gaat woorden verbinden vanuit een kernwoord, stelling of vraag op twee manieren: als blaadjes aan een bloem (bloemassociatie) of als schakels in een ketting (kettingassociatie). Als je woorden verbindt volgens de bloemassociatie start je met het kernwoord. Je associeert en noteert een aantal termen, woorden rond dit woord en vormt een eerste laag van associaties. Aan elke term uit de eerste laag, koppel je weer termen, woorden in een tweede laag. Je maakt zo meerdere tweede lagen. Je kunt zover doorgaan met associëren in lagen als je wilt. De woorden die je in de verschillende lagen hebt genoteerd, kun je koppelen aan je kernwoord voor inspiratie, oplossingen en antwoorden. Jij kiest wat je uit de verschillende lagen samenvoegt en welke combinaties van ideeën je verder gaat onderzoeken. Als je woorden verbindt volgens de kettingassociatie, start je ook met het kernwoord. Je noteert het woord dat je hiermee associeert. Vervolgens associeer je weer verder op dit woord. De associaties volgen op elkaar. In de voorbeelden hieronder associëren we met hetzelfde woord: Frankrijk. Je kunt zien hoe divers de associaties zijn die dit oplevert.

Voorbeeld bloemassociatie Frankrijk

Voorbeeld kettingassociatie Frankrijk

Oefen nu zelf met het maken van een bloemassociatie of een kettingassociatie met woorden als vakantie, universiteit, vrienden, restaurant, enz.

Door te brainstormen met een conceptmap breng je verbanden in beeld tussen concepten, vragen, oplossingen en ideeën. Je ordent gedachten en ontdekt nieuwe verbanden, ideeën of concepten. Op papier staan een aantal woorden, concepten en ideeën waarover je wilt brainstormen. Door lijnen te trekken maak je de verbanden tussen de ideeën duidelijk.

Een voorbeeld van een conceptmap